środa, 27 sierpnia 2014

Tarsier



Tym razem chciałem napisać parę zdań na temat tarsierów. Tarsiery to małe zwierzątka, które wyglądają jak małpki, ale bardzo małe małpki. Ich oczy są wielkie i całkowicie nieproporcjonalne do całego ciała. Ich gałki oczne mają aż 16 mm średnicy i są tak duże, jak ich mózgi. Tarsiery żyją na Filipinach i są tam bardzo popularne. Mówiąc inaczej, Filipiny są znane światu z tego, że żyją tam tarsiery. 

Tarsier (Tarsius syrichta) pokryty jest szarym, aksamitnym futerkiem i ma długi cienki ogon. Potrafi skakać daleko z drzewa na drzewo. Dlatego więc, ludzie porównują go do małpy. Sprawia własnie bowiem takie wrażenie na początku. W rzeczywistości tarsier to nie małpa. To po prostu najmniejszy naczelny ssak z rodziny wyrakowatych. Znany też pod polską nazwą… wyrak upiór.

Tarsier wiec to nie małpka i nie miś, mimo iż wygląda jak maskotka. Te małe wyraki mieszczą się swobodnie w ludzkiej dłoni. Ich wzrost wynosi od 75 do 160 milimetrów, a waga ciała 80 do 160 gramów. Wyraki śpią zawsze z jednym otwartym okiem, prowadzą polowania w nocy, skacząc na 4-6 metry i łapiąc insekty, małe ptaki oraz jaszczurki. Dom tarsiera to jeden, a nawet dwa hektary lasu. W dzień tarsiery najczęściej śpią, albo przynajmniej drzemią przytulone do gałęzi, które obejmują swoimi „małymi łapkami.” No własnie, ciekawym faktem jest, że ich tylne nogi są dwa razy dłuższe niż całe ciało, a palce są dłuższe niż ramiona.

Generalnie jest mnóstwo fenomenalnych cech u tych zwierzaków, np. nie mogą poruszać oczami , dlatego poruszają całą głową – przekręcając ją o 180⁰ w każdą stronę. Wygląda to zabawnie.
Tarsiery istnieją od 45 mln lat. Obecnie są pod ścisłą ochroną. Można je spotkać jedynie na filipińskiej wyspie Bohol, a także na Leyte i Mindanao, a niektórych z ich krewnych również w Indonezji. Niestety tych sympatycznych puszystych zwierzątek nie ma już tyle, ile było w przeszłości. Systematyczne kurczenie się dzikich oraz naturalnych terenów, i rabunkowa wycinka lasów, swoje w tej materii zrobiły. Skutecznie też przyczyniło się do tego stanu rzeczy zabijanie ich jako łatwe pożywienie, a w już w naszym czasie, zabijanie, wypychanie i sprzedaż w postaci turystycznych pamiątek…

Jeżeli wybierasz sie na Filipiny, miej pewność, że w programie twojej podróży znajdzie się wyspa Bohol. Tam w kilku rezerwatach leśnych można oglądać tarsiery. Pracowali tam moi dobrzy przyjaciele: Marta i Andrzej Patyra z Polski. Byli tam woluntariuszami. Więcej o tarsierach można zneść na ich blogu:   www.nafilipinach.com

Poniżej w tabelce można znaleść ciekawe fakty o tarsierach. Zapraszam. 



This time I would like to write a few lines about tarsiers. A tarsier is a small animal that looks like a monkey, but a very small monkey. It has enormous eyes; each eyeball is approximately 16 mm in diameter and is as large as its entire brain. It is probably the most popular animal in the Philippines. In other words, the Philippines are well known in the world because of the tarsiers. 

A tarsier (Tarsius syrichta) has gray fur and a nearly naked tail. It can jump far from one tree to another. That’s why it is often confused with a monkey. In fact, a tarsier is one of the smallest known primates, no larger than an adult men's hand. Very calm and sleepy during the day and very active during the night. It lives on a diet of insects, lizards and small birds.

For the past 45 million years, tarsiers have inhabited rainforests around the world, but now they exist on only a few islands in the Philippines, Borneo and Indonesia. It is a negative effect of a constant lagging of forest. Many years of such logging and slash-and-burn agriculture have greatly reduced the area of forests, and reduced the tarsier population to a dangerously small size. That’s way they are under special care and protection everywhere. 

The name "tarsier" or "tarsius" is derived from the animal's very long ankle bones. The lower limbs are twice the length of its trunk. These enable the tarsier to leap about six meters from tree to tree. Its movements are similar to that of a frog.

The head and body range from 7 to 16 cm in length, but the hind limbs are about twice that size (including the feet), and they have a slender tail from 20 to 25 cm long. Their fingers are also elongated, with the third finger being about the same length as the upper arm. Most of the digits have nails, but the second and third toes of the hind feet bear claws instead, which are used for grooming. Tarsiers have very soft, velvety fur, which is generally grey in color.

Tarsier has a home range of 1 to 2 hectares. Although they are solitary animals, they travel up to one and a half kilometres across the forest during the night. They hunt insects, lizards and small birds.

If you are in the Philippines you should see tarsiers. Make sure that the island Bohol is in your itinerary. You can find them in a few places in the forest sanctuary. My good friends: Marta and Andrzej Patyra spent a year to live and protect tarsiers in one of the forest sanctuaries in Bohol as voluntaries. Check their blog. They write a lot about them. 

Just clickwww.nafilipinach.com

Tarsier Facts


Kingdom
Animalia
Phylum
Chordata
Class
Mammalia
Order
Primates
Family
Tarsiidae
Genus
Tarsius
Scientific Name
Tarsius
Common Name
Tarsier
Other Name(s)
Western or Eastern Tarsier, Philippine Tarsier
Group
Mammal
Habitat
Forests, mangroves and scrub
Size (H)
7.5cm -16cm (3.6in - 6.4in)
Weight
80g - 160g (2.8oz - 5.8oz)
Top Speed
40kph (24mph)
Prey
Insects, Lizards, Birds
Predators
Cats, Snakes, Birds of Prey
Lifestyle
Nocturnal
Group Behaviour
Solitary/Group
Life Span
12 - 20 years
Age of Sexual Maturity
1 - 2 years
Estimated Population Size
Declining
Biggest Threat
Habitat loss
Most Distinctive Feature
Long and powerful hind legs
Fun Fact
Each eye weighs more than their whole brain
  











piątek, 15 sierpnia 2014

Pražské Jezulátko



Pražské Jezulátko, po czesku, to nazwa małej figurki dzieciątka Jezus w Pradze, które słynie z wielu łask. Podobna figurka (kopia tej praskiej) znajduje się w bazylice w Cebu i nazwana jest przez miejscowych ludzi: Santo Niño. Zawsze Filipińczycy proszą mnie, abym odwiedził Pražské Jezulátko, gdy podróżuje do Europy. Udało mi się tam pojechać podczas tegorocznych wakacji. Praga urzekła mnie bardzo i odwiedziny Dzieciątka też były wspaniałe. 
 
Wygląda na to, że początki powstania małej figurki Dzieciątka Jesus sięgaja już 14go wieku w Hiszpani, ale dokładna historia jej pochodzenia nie jest znana. Legenda mówi, że pewien mnich, w klasztorze pomiędzy Cordobą a Sevillą, miał wizję małego chłopca, który prosił go o modlitwę. Mnich posłusznie modlił się wiele godzin, po czym, wykonał figurę tego chłopca w geście wdzięczności za swoją modlitwę. Figura szybko stała się słynna. Wielu modliło się przy niej w kaplicy i otrzymywało łaski. Pobożność do Jezus, Syna Bożego i króla, uobecnionej w małej figurze Dzieciątka Jesus, rozpowszechniła się do Meksyku, Kolumbi, Filipin, Australi i wielu krajów w Europie. 

Figurka „Mały Prażak” - jak nazywają ją sami Czesi - ma zaledwie 45 cm wysokości. Została wyrzeźbiona w drewnie i powleczona woskiem. W lewej dłoni trzyma kulę, symbolizującą świat, prawą zaś unosi w geście błogosławieństwa.

Dziecię ubrane jest w białą koszulkę, na którą nakłada się - stosownie do okresu liturgicznego - jedną
Kościół M.B. Zwycięskiej w Pradze
z ponad 70 szat. Wśród nich są ubiory pochodzące z odległych krajów, takich jak Chiny, Wietnam, Filipiny czy Stany Zjednoczone. Szaty Dzieciątka są bogato dekorowane. Ozdobiono je perłami i granatami, a także srebrem i złotem. W pierwszą niedzielę po Wielkanocy, w rocznicę koronacji figurki, przyodziewa się ją w piękny płaszcz gronostajowy. Najstarsza zachowana do dziś szata została uszyta i wyhaftowana w XVIII w. przez cesarzową Marię Teresę. Przy kościele znajduje się także Muzeum Dzieciątka Jezus z Pragi, w którym eksponowane są wspaniałe szaty, w jakie ubiera się figurę oraz liczne wota i dary ofiarowane Dzieciątku Jezus przez wiernych i pielgrzymów.

Ubieranie figurki ma długą i wymowną tradycje, która ma przypominać pielgrzymom, że Jesus był królem, ale przede wszystkim zwykłym człowiekiem. A przez to, uczynić go bliższym ludziom.

Pražské Jezulátko znajduje się w kościele Matki Bożej Zwycięskiej na Malá Strana, w najstarszej części miasta. To piękny (późno renesansowy) i stary (17 w.) kosciół, który zawsze wypełniony jest pielgrzymami. Wielu z nich przyjeżdża nawet z Filipin. Będac tam, spotkałem niektórych. Było to radosne i przyjazne spotkanie. Wszyscy Filipińczycy dziwili się, skąd ten „amerikano” w Pradze zna język bisaya. 

Będąc tam zastanawiałem się, czy jest jakieś powiązanie pomiędzy różnymi figurami Dzieciątka Jezus, tym na Filipinch i w Pradze? Chyba nie ma żadnych historycznych i artystycznych dowodów na to, mimo, że figury te wyglądaja podobnie. Ciężko ocenić, która jest oryginałem, a która tylko kopią. Jest jednak jedno niepodważalne powiązanie, to duchowe i modlitewne, które można spotkać w każdym miejscu na świecie, gdzie się je spotyka. 

Święto dzieciątka Pražské Jezulátko obchodzi się zawsze w w Pradze w pierwszą niedzielę maja. 




Pražské Jezulátko, in Czech, means a small statue of Infant Jesus of Prague that is famous with devotion and miraculous graces. There is a similar statue called Santo Niño in Cebu, in the Philippines, to this one in Prague. Many Filipino asked me to visit the famous statue and pray in front of it in Prague since I often travel to Europe. I had a chance to do it during my last vacation. The visit was great like great is the city of Prague. 

It seems that the origin of the statue comes from Spain in 14 Century but the true story of it is unknown. One legend says that a monk in a desolated monastery somewhere between Cordoba and Seville had a vision of a little boy, telling him to pray. The monk had spent several hours praying and then he made a figure of the child. The statue became famous because those who prayed beside it in a chapel received many graces. The devotion of the Infant Jesus spread to Mexico, Columbia, Philippines, Australia and to some places in Europe. 

The statue itself represents Jesus as a very small child, wearing a simple gown. This statue, sublime in its simplicity, is dressed in a white alb and royal robes to express the thought that is common to all Christians, that this child is a king of the house of David, and, what is more, that Jesus is Son of God and God himself, King of Kings and Lord of Lords.

Infant Jesus of Prague has always been dressed in different clothes and people know him best in his royal robes. Most of his outfits are gifts of thanksgiving. The wardrobe numbers around a hundred costumes, some of which are incomplete or unusable. Some of the costumes can be seen in the local museum in the church. Among them there is one from the Philippines too. 

The ancient tradition of dressing the grace-giving statue of Infant Jesus is intended to bring Jesus closer to the faithful as a real human being. It helps us to experience the closeness of Jesus and to express our love and reverence. It is not a case of idolatry, for the statue is not alive and it serves only as a reminder and a means of enabling a spiritual encounter with the living Christ.

The statue of the Infant Jesus (Pražské Jezulátko) is placed in the church of our Lady of Victory in Prague. The fantastic and historical church is always full of pilgrims. Many of them are Filipino. I met some of them and I had a nice conversation there. They often travel very far to reach this special place. Is there any connection or similarity between the Santo Niño of Cebu and Pražské Jezulátko in Prague? There is not scientific proof regarding similarity in art or history. But there is a certain spiritual connection between the people who visit them with devotion. 

Feast day of the Pražské Jezulátko is celebrated on first Sunday of May


Pražské Jezulátko


Museum in the local church


Cloth brought from the Philippines

Santo Niño of Cebu